قانون‌گرایی حاکمان در نهج‌البلاغه

نقد قانونگرایی افراطی

محدوده اختیارات حاکمان جور

براساس نظریه نیابت عامه فقیه از امام معصوم، هرگونه تصرف حاکمان جور در مال و جان و شئون عمومی جامعه اسلامی در زمان غیبت بدون اذن فقهاء نامشروع است. به نظر منکران ولایت فقیه که ولایت بر حوزه زندگی دینی و عمومی مردم را در انحصار امام معصوم می دانند تصرف فقهاء- و به طریق اولی غیرفقها- در این امور فاقد مشروعیت است. در نظریه سومی که در این مقاله مطرح شده، فقهاء وظیفه دارند در زمان غیبت برای تصدی امر ...

محدوده اختیارات حاکمان جور

براساس نظریه نیابت عامه فقیه از امام معصوم، هرگونه تصرف حاکمان جور در مال و جان و شئون عمومی جامعه اسلامی در زمان غیبت بدون اذن فقهاء نامشروع است. به نظر منکران ولایت فقیه که ولایت بر حوزه زندگی دینی و عمومی مردم را در انحصار امام معصوم می دانند تصرف فقهاء- و به طریق اولی غیرفقها- در این امور فاقد مشروعیت است. در نظریه سومی که در این مقاله مطرح شده، فقهاء وظیفه دارند در زمان غیبت برای تصدی امر ...

حاکمان و مقررات حاکم بر اینترنت

مشهور است که کسی بر فضای اینترنت حاکمیت ندارد و نظر هیچ دولتی در این قلمرو اعمال نمی شود و حتی گاه از آن محیط به آش شله قلمکاری تعبیر می شود که ضابطه ای معین در آن یافت نمی شود. این تعابیر و توصیفات گرچه یکسره گزاف نیستند ولی دقیق و معتبر نیز نیستند و متضمن غفلت از بخشی مهم از واقعیاتی هستند که فضای مزبور را به شدت تحت تأثیر خود گرفته است. از آنجا که امروزه تقریباً همة مردم به نحوی با اینترنت سر...

نقش حاکمان شیعی بویهی در شکوفایی ادبی قرن چهارم هجری

حکومت آل بویه در 322 هـ پس از تصرف شیراز به دست علی بن بویه فرزند ارشد بویه، اعلان موجودیت کرد. فرزندان بویه توانستند به سرعت، متصرفات خویش راگسترش داده و تسلط خود را بر ایران و عراق تحکیم بخشند. از آنجایی که خاندان بویه دارای مذهب شیعه بودند، منشأ تحولات عظیمی در راستای اهداف شیعه شدند. علاقهء پادشاهان بویهی به فرهنگ و ادب موجب شد تا آنان اقدامات شایسته ای از جمله, حمایت از شاعران و دانشمندان ...

جستاری در نخستین خطبه‌های حاکمان مسلمان (تا پایان امویان)

جستاری در نخستین خطبه‌های حاکمان مسلمان (تا پایان امویان)[1] سید محمد طیّبی* چکیده قرائت خطبه در تاریخ اسلام، در پی تشکیل حکومت و دست‌یابی به قدرت از عصر نبوی آغاز شد و کمابیش ـ به پیروی از آن حضرت ـ استمرار یافت. در پژوهش پیش روی، تلاش خواهد شد مفاد، محتوا و تفاوت‌های معنادار نخستین خطبه‌های حکومتی و خلافتی زمامداران مسلمان، از تشکیل اولین حکومت و دولت اسلامی (دولت رسول خدا6) تا پایان دولت اموی...